Kurlarda aşırı oynaklık olunca bir anda gözler net yabancı para pozisyonu fazla olan şirketlere döndü. Basında, orada, burada bir çoğumuz kurların aşırı yükselmesinden ciddi zararlar yazacak yada sağlam kambiyo karları yazacak firmaları okuduk. Ancak gözden kaçan bir noktanın olduğunu fark ettim ve bu yazıyı o yüzden yayınlama ihtiyacı hissettim.
Ya şirket "HEDGING" yapıyorsa?
Şirketler ya da kişiler kur oynaklıklarına karşı korunma sağlayabilmek adına Vadeli işlemler piyasasında ters pozisyon alabilmektedirler. Yani kişi ya da kurumlar kurlar yükseldiğinde eğer zarar yazacaksa, o zaman vadeli işlem borsasında ilgili senetten alışa (long position) oynayabilmektedir. Şimdi bunu olası bir hikaye yazarak aktarmaya çalışim...
Hikayeyi daha ilginç, gerçekçi ve anlaşılır kılabilmek adına kurlar üzerinden değil pamuk üzerinden vakayı ele alalım...
E&T firması tekstil sektöründe faaliyet göstermekte olsun. Adı anılan firma yaz sezonunun yaklaşmasıyla beraber ürün çeşitlerini ve üretim hacmini artırmayı planlamakta. Bu kapsamda ürettikleri projeksiyonlar 16 Ağustos tarihinde 50 ton pamuğa ihtiyaçları olacağı yönünde. Ancak firmanın satın alma birimi o tarihteki pamuk fiyatlarının, bugünkü (01 Ağustos) spot fiyatlardan yüksek olacağını öngörmekte ve durumu finans departmanı ile paylaşmaktadır.
Firmanın finans yöneticisi bu amaç doğrultusunda vadeli işlemler ve opsiyonlar borsasında (VOB) 16 Ağustos 2013 tarihinde 401F_CMCOT0813 kodlu Ege Standart 1 Baz Kalite Pamuk kontratı satın alarak (long), pamuk fiyatlarında gerçekleşecek fiyat riskine karşı (yukarı yönlü risk) koruma sağlamak istemiştir. Yani Fiyatların yukarı çıkması VOB’da kar, spot piyasada zarara neden olacak ve eğer doğru bir miktar satın alınmışsa nötrleşme sağlanacaktır. Satın alınan kontratın fiyatı 4,200 TL/kg’dır. Aynı tarihte spot fiyatı ise 3,500 TL/kg den işlem görmektedir. 16 Ağustos 2013 tarihi geldiğinde satın alma departmanının beklentileri gerçekle miş ve pamuk emtiasının spot fiyatı 3,600 TL/kg’a yükselmiş, 401F_CMCOT0813 kodl Ege Standart 1 Baz kalite Pamuk sözleşmesi ise VOB’da 4,270 TL/kg den işlem görmektedir.Bu durumda E&T Tekstil firmasının kar/zarar durumunu ve ne oranda korunma sağlayabildiğini hesaplayalım.
Öncelikle 50 ton pamuk stoku yapacak olan firmanın azami korunma oranı sağlayabilmesi için kaç adet sözleşme aldığını bulmalıyız.
Sözleşme Büyüklüğü: 1.000 kg (1 ton)
Stok için alınacak stok miktarı: 50.000 kg (50 ton)
50 ton / 1 ton = 50 adet
sözleşme satın alınmıştır. Aracı kuruma yatırılan teminat tutarı:
50*240=12.000 TL’dir.
Spot
|
Vadeli
|
||||||||||
01.Ağustos.2013
|
50.000kg*3,500=175.000 TL
|
50adet*1.000*4,200=210.000 TL
|
|||||||||
16.Ağustos.2013
|
50.000kg*3,600=180.000 TL
|
50adet*1.000*4,280=214.000 TL
|
|||||||||
175.000-180.000=-5.000 TL zarar
|
214.00-210.000=4.000 TL kar
|
||||||||||
Vadeli işlemde bir kazanç oluştuğundan vergi yükümlülüğü doğacak, ayrıca aracı kuruma ödenen komisyon sonucu işlem maliyeti kazançtan indirilmek durumunda kalınacaktır. Ancak fazla kafa karışıklılığı yaratmamak için bunları yok kabul edeceğiz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder